Không có những trang bị hiện đại, không mang những bộ áo phi hành bóng bẩy, không cả những trung tâm khoa học hoành tráng, nhưng họ có một trí tưởng tượng mạnh mẽ, ước mơ không tưởng về khả năng và không ai ngăn cản được ước mơ của chính họ.
Bạn có biết vào thập niên 60, không chỉ có Mỹ và Liên xô đã từng chạy đua không gian, bạn có bao giờ nghe đến cuộc đua vào không gian của Zambia chưa?
Cộng hoà Zambia là thuộc địa Anh tại Phi châu, được trao độc lập ngày 24/10/1964
Edward Makuka Nkoloso, cha đẻ của chương trình không gian Zambia, ông là một thầy giáo môn khoa học, tự phong là giám đốc của Học viện khoa học Quốc gia, viện nghiên cứu thực nghiệm không gian không chính thức của Zambia.
Nhiều nhà báo nước ngoài đã tìm hiểu câu chuyện, ngay từ đầu người ta không rõ chính xác công việc của Nkoloso nghiêm túc đến mức nào và ông ta đang đóng vai trò ra sao đối với lợi ích quốc tế.
Được biết là lấy cảm hứng từ chuyến bay mà ông ta đã may mắn được trải nghiệm khi còn bé và mơ ước được đi bộ trên mây, mục tiêu của Nkoloso là đưa Zambia trở thành quốc gia đầu tiên lên được mặt trăng. Có lẽ sau khi đất nước được độc lập, Nkoloso rất muốn chứng minh sức mạnh và tầm quan trọng của đất nước non trẻ đó trên thế giới và còn cơ hội nào tốt hơn để kiểm tra tính độc lập đó ngoài cuộc chạy đua không gian?
Trong nỗ lực để đạt được sứ mệnh lên Mặt trăng, Nkoloso đã tuyển dụng mười hai phi hành gia từ các bộ lạc và đưa họ vào quá trình đào tạo nghiêm ngặt do chính mình sáng tạo ra. Ông đặt các phi hành gia tương lai vào những thùng phi dầu loại 200 lít, xoay tròn và lăn chúng xuống đồi để tạo trạng thái phi trọng lượng, ông dạy họ đi kiểu trồng chuối bằng tay vì ông ta tin rằng đây là cách để đi bộ trong không gian không trọng lượng, ông cho họ đu trên một sợi dây lấy trớn và cắt dây để cho phép họ rơi tự do...
Cô Martha Mwamba, 16 tuổi, được chọn là phi hành gia đầu tiên thực hiện sứ mệnh lên sao Hỏa. Nkoloso tuyên bố rằng vào cuối năm 1964, nữ phi hành gia tuổi teen cùng với hai con mèo và một nhà truyền giáo Cơ đốc sẽ thực hiện chuyến hành trình lên Mặt trăng và sau đó lên sao Hỏa.
Để cùng đẳng cấp với chó Laika của Liênxô, chú chó Cyclops của Nkoloso cũng sẽ được đưa lên vũ trụ, thậm chí con tàu vũ trụ đầu tiên của ông còn được đặt theo tên của con chó: Phi thuyền Cyclops I.
Nkoloso được biết là đã viết thư cho nhiều quốc gia và tổ chức để xin tài trợ, từ Israel, Mỹ đến Liênxô và cả UNESCO, ông đã yêu cầu trợ giúp từ 20 triệu đến 2 Tỷ Dollars, ông đã không hề nhận được gì ngoài những lời chúc tốt đẹp từ các quốc gia kia.
Mặc dù xin tiền từ họ, Nkoloso vẫn luôn nghi ngờ Mỹ và Liên Xô muốn đánh cắp bí mật của ông để lên mặt trăng trước.
Chương trình không gian cuối cùng tan rã không chỉ vì thiếu vốn tài trợ mà do nữ phi hành gia Mwamba mang thai và bị bố mẹ cô bắt về nhà, các phi hành gia khác đã bỏ đi -đồn đoán cho là họ tiếp tục uống rượu bia, không muốn quay trở lại hoặc chuyển sang các trò tiêu khiển khác như ca hát và khiêu vũ của bộ lạc- khi không có phi hành gia và không có tiền, tầm với đến mặt trăng trông càng xa hơn.
Sau thất bại của chương trình không gian, Nkoloso chuyển sang hoạt động chính trị ông được bổ nhiệm vào Trung tâm Giải phóng, là nơi chuyên trách về dân trí khu vực.
42, tổng hợp.
https://www.rmg.co.uk/stories/topics/zambian-space-programme