Chủ nhật đẫm máu.

Không phải ai cũng sợ hãi khi đối diện cái chết.

Đối diện tử thần. Balan 1939.

Thật ám ảnh vì những biểu hiện trên nét mặt mà ta có thể nhìn thấy ở 6 người đàn ông đang đứng hàng ngang trước đội quân chờ xử bắn. Khóc lóc đau khổ, ưỡn ngực thách thức, người thứ 3 từ trái qua còn mỉm cười, ba người còn lại dường như bình tĩnh chờ đợi, sau lưng họ là những xác chết cuả đợt tử hình trước mà có lẽ máu vẫn còn đang rịn ra trên mặt đất, vụ xử bắn này được biết xảy ra ở Balan năm 1940, liên quan đến sự kiện "Chủ nhật đẫm máu" ở Bydgoszcz (Bromberg).

Chủ nhật đẫm máu, là tên gọi cuộc giết chóc cuả quân đội chủ nhà Balan nhắm vào nhóm thiểu số người Đức xảy ra vào thời điểm bắt đầu cuộc chiến tranh thế giới thứ II. Vào ngày 03/11/1939, hai ngày sau sự kiện Đức xua quân chiếm Balan, sự việc mà cho đến nay vẫn còn tranh cãi, xảy ra chung quanh vùng Bydgoszcz (tiếng Đức là Bromberg). Đây là thành phố Balan với nhóm nhỏ dân gốc Đức.

Số lượng người chết và những gì xảy ra tại đây, cho đến giờ cũng không ai biết rõ tường tận, ngay cả những nhà sử học! Quân Đức Quốc xã đã dùng sự kiện này để biện hộ cho việc tàn sát cư dân Balan sau khi họ chiếm đóng thành phố.

Nhóm chữ "Chủ nhật đẫm máu" là do cơ quan tuyên truyền Đức sáng tác và phổ biến, thậm chí còn có những chỉ thị phải nhắc lại nhiều lần cho thế giới biết!?

Giết người Balan là hành động theo cùng với việc trả thù và đàn áp, cũng đồng thời nằm cả trong chiến dịch tiêu diệt người Balan của Đức quốc xã. Trong hành động trả đũa cho vụ Chủ nhật đẫm máu, rất nhiều thường dân Balan đã bị các lực lượng quân đội Đức (Waffen SS, Wehrmacht, Einsatzgruppen) tử hình.

Theo ghi nhận cuả sử gia Đức, Christian Raitz von Frentz, khoảng cuối năm 1939, có 876 người Balan đã bị ra toà án quân sự Đức vì tội danh là có can dự vào vụ Chủ nhật đẫm máu, trong đó có 87 nam và 13 phụ nữ đã lãnh án mà không có quyền kháng cáo.

Nhà sử học Balan, Czesław Madajczy cho biết thêm, 120 vụ tử hình vì dính líu tới Chủ nhật đẫm máu, và thêm vụ xử bắn 20 con tin sau khi một lính Đức bị bắn tiả bởi người Balan.

42 chuyển ngữ, từ Historical photos